پیش بینی تغییرات مکانی- زمانی سطح آب زیر زمینی در دشت بیرجند به روش کریجینگ

Authors

آزاده صاقیان

یدالله واقعی

محسن محمدزاده

abstract

با توجه به محدودیت منابع آبی و خطر بحران آب در ایران و اینکه سالانه مقدار زیادی از ذخایر منابع آبی کشور به دلیل برداشت بیش از حد کاهش یافته و منجر به بحرانی شدن دشت ها و در نتیجه ایجاد بیلان منفی می شود، یافتن راههایی برای پیش بینی مقدار سطح آّب قبل از حفر چاهها ضروری است. سطح آبهای زیر زمینی متغیری است که در طول زمان و مکان تغییر می کند بنابراین می توان آن را به عنوان یک مجموعه داده ی فضایی- زمانی در نظر گرفت. در تحلیل این نوع داده ها، مدل سازی ساختار وابستگی فضایی- زمانی ابزاری مهم برای پیش بینی متغیر مورد مطالعه در مکان ها و زمان های دلخواه است. ساختار وابستگی فضایی- زمانی داده های فضایی- زمانی به کمک تابع هم تغییرنگار یا تغییرنگار مشخص می شود. در حالت کلی تعیین هم تغییرنگار فضایی- زمانی داده ها بسیار پیچیده است اما تحت فرض تفکیک پذیری هم تغییرنگار، مدل بندی ساختار وابستگی فضایی- زمانی را می توان با ترکیبی از هم تغییرنگار صرفاً فضایی و صرفاً زمانی انجام داد. در این تحقیق ضمن شرح مختصری در خصوص انواع هم تغییرنگار فضایی- زمانی تفکیک پذیر و نحوه برآورد و مدل سازی آنها، ساختار همبستگی فضایی- زمانی داده های مربوط به سطح آبهای زیر زمینی مدل سازی شد. سپس منحنی تراز پیش بینی سطح آبهای زیر زمینی به روش کریجینگ عام تحت مدل های ضربی و جمعی- ضربی ارائه شده و دقت این مدل ها برای پیش بینی فضایی- زمانی سطح آبهای زیر زمینی مورد ارزیابی قرار گرفت. با آنکه مدل جمعی- ضربی پیچیده تر از مدل ضربی است، نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که مدل ضربی با دقت بسیار مطلوبی می تواند برای پیش بینی سطح آبهای زیرزمینی در ناحیه مورد مطالعه مورد استفاده قرار گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پیش‌بینی تغییرات مکانی- زمانی سطح آب زیر‌زمینی در دشت بیرجند به‌روش کریجینگ

با توجه به محدودیت منابع آبی و خطر بحران آب در ایران و اینکه سالانه مقدار زیادی از ذخایر منابع آبی کشور به‌دلیل برداشت بیش از حد کاهش یافته و منجر به بحرانی شدن دشت‌ها و در نتیجه ایجاد بیلان منفی می‌شود، یافتن راههایی برای پیش‌بینی مقدار سطح آّب قبل از حفر چاهها ضروری است. سطح آبهای زیر‌زمینی متغیری است که در طول زمان و مکان تغییر می‌کند بنابراین می‌توان آن را به‌عنوان یک مجموعه داده‌ی فضایی- زم...

full text

پیش بینی نوسانات سطح آب زیر زمینی با استفاده از مدل‌های سری زمانی و GMS (مطالعۀ موردی: دشت رفسنجان)

آگاهی از تغییرات بارش به عنوان یک مؤلفۀ هیدرولوژیکی در منابع آب، مهم و ضروری است تا با ارائۀ راه‏کارها و روش‏های مدیریتی مناسب، به بهره‏برداری مناسب از آب‏های زیرزمینی در مناطق خشک و نیمه‏خشک با توجه به کمبود بارش در این مناطق پرداخت. با توجه به اهمیت موضوع، در پژوهش حاضر پیش‏بینی نوسانات سطح آب زیرزمینی تحت تأثیر مدل‏های سری زمانی در دشت رفسنجان صورت گرفت. بارش آینده با استفاده از مدل ARIMA در...

full text

پیش بینی زمانی و مکانی تراز آب زیرزمینی دشت داورزن

هدف از این پژوهش تخمین مقدار تراز آب زیرزمینی در نقاط مختلف دشت داورزن واقع در استان خراسان رضوی در یک ماه آینده است. جهت پیش ­بینی زمانی از روش پرسپترون چندلایه‌ شبکه­ عصبی و برای پیش ­بینی مکانی از روش کریجینگ استفاده شده است. داده­ های ورودی شامل سری زمانی تراز آب زیرزمینی است که به ­مدت هشت سال از مهر 82 تا اسفند 89 به صورت ماهیانه اندازه­گیری شده است. ابتدا به ­منظور تعیین میزان دقت مدل، ت...

full text

پیش بینی زمانی و مکانی سطح آب زیرزمینی محدودۀ متروی شهر تبریز توسط روش کریجینگ عصبی

تغییرات سطح آبهای زیرزمینی یکی از عوامل اصلی تأثیر گذار بر اجرای پروژه های مهندسی می باشد. پیش بینی زمانی و مکانی سطح آبهای زیرزمینی در محدودۀ شهر تبریز به علت وجود پروژه های مهندسی در دست اجرا از جمله پروژۀ متروی شهر تبریز ضروری به نظر می رسد. به علت پیچیده و چند لایه بودن آبخوان محدودۀ شهر تبریز، مدل سازی آن با مدل های ریاضی کلاسیک با مشکلات فراوانی رو به رو است. در این تحقیق به عنوان روشی جد...

full text

ارائه مدل ترکیبی ژنتیک ـ کریجینگ برای پیش بینی زمانی و مکانی سطح آب زیرزمینی

استفاده از روش های هوشمند تکاملی و مدل های ترکیبی برای پیش بینی زمانی ـ مکانی نوسانات سطح آب زیرزمینی در دهه های اخیر بیشتر مورد توجه محققین قرار گرفته است. الگوریتم ژنتیک و نروفازی از روش های جدید پیش بینی نوسانات سطح آب زیرزمینی هستند که برای پیش بینی مسائل پیچیده و غیرخطی می توانند به صورت منفرد و ترکیبی به کار روند. در این پژوهش، از روش های فوق برای مطالعه آبخوان دشت هادیشهر که به دلیل بردا...

full text

بررسی تغییرات مکانی و زمانی سطح آب زیرزمینی در دشت گرمسار

مدیریت منابع آب به‌ویژه آب‌های‌‌ زیر‌زمینی، در مناطق خشک و نیمه‌خشک اهمیت زیادی دارد. در چند دهة اخیر به دلیل عوامل طبیعی و انسانی‌، افت سطح آب‌‌ زیرزمینی در بیشتر مناطق‌ کشور گزارش شده است .با توجه به اهمیت موضوع روند تغییرات سطح آب زیرزمینی ‌‌دشت گرمسار در ‌سال‌های1390-1381 به کمک بهترین روش تخمین‌گر زمین‌آماری مورد ‌بررسی قرارگرفت. در آغاز داده‌های سطح آب زیرزمینی دشت گرمسار (شامل 45 حلقه چا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی- پژوهشی آب و فاضلاب

Publisher: مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب

ISSN 1024-5936

volume 24

issue 1 2013

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023